Khổ qua rừng hay còn gọi là mướp đắng, mướp mủ, cẩm lệ chi. Có tên khoa học là Momordica Charantia. Vốn là loại cây mọc hoang dại tự nhiên, một loại rau rừng “thuần chủng” không bị “lai tạp” nhưng lại rất thích nghi với mọi môi trường.
So với khổ qua nhà, khổ qua rừng lá cũng như quả nhỏ hơn, có một vị đắng rất đặc trưng cũng là loại đắng nhất trong các loại rau quả, xuất xứ từ môi trường tự nhiên như cô đọng từng chút “tinh túy” của “đất trời”. Về mặt dược liệu thì khổ qua rừng có dược tính cao hơn gấp nhiều lần khổ qua nhà và là loại rau sạch rất tinh khiết.
Nói là khổ qua rừng nhưng chẳng phải… lên rừng mới có, hiện nay người ta nhân giống và trồng được ở nhiều nơi, loại dây leo này có bán thường xuyên ở chợ nhất là các chợ quê hầu như có quanh năm. ở miền Tây Nam Bộ rau khổ qua rừng cũng dần có mặt trên mâm bữa cơm gia đình. Trong các món ăn ngon từ khổ qua rừng phải kể đến món khổ qua rừng nhúng nước mẻ, một món ăn không những rất ngon, bổ dưỡng mà còn có công dụng chữa được nhiều bệnh.
Cách làm món này cũng rất đơn giản, thịt bò hoặc thịt dê xắt mỏng, ướp tí hành củ đập dập và một ít gia vị cho ngấm. Mua khoảng nửa kg chân gà, rửa nước muối thật sạch rồi dùng sống dao nặng đập cho dập, đổ nước vào nấu sôi hãm nhỏ lửa cho tủy và nước ngọt trong chân gà tiết ra hết, sau đó làm nước dùng nhúng mẻ, cứ 2 chén nước dùng là hòa với một thìa súp nước mẻ. Dùng rây lỗ nhỏ lọc lấy nước mẻ, bỏ phần xác. Bắc chảo nóng, cho dầu ăn vào phi thơm hành tím, sả, cà chua. Cho nước dùng đã hòa với mẻ vào đun sôi. Nêm gia vị vừa ăn. Khi ăn nhúng một ít thịt bò hoặc thịt dê vào trong nồi nước dùng có vị chua thanh thơm ngon của mẻ.
Thịt vừa chín tới, cho lá khổ qua rừng vào nhúng sơ vừa đủ héo, nếu để chín quá rau sẽ đắng hơn và mất đi mùi vị đặc trưng vốn có của nó. Món này phải ăn kèm với bún và ăn nóng mới cảm nhận hết cái ngon kèm theo vị nhân nhẫn đắng hoà quyện với vị thanh chua của mẻ và chút ngon ngọt của thịt.
Ăn tới đâu nhúng tới đó, món ăn mang đậm tính chất cũng như hương vị của miền quê này, cũng là một món ăn pha trộn giữa ẩm thực dân dã và cao cấp, “chắc chắn” sẽ hơn hẳn các món sơn hào hải vị khác bởi mùi hương thơm quyến rũ của rau cộng với vị chua chua của mẻ vô cùng đặc trưng sẽ làm cho thực khách vui vẻ và hài lòng, khi đã thưởng thức rồi rất khó mà quên được.
Cuộc sống quanh ta luôn tạo cho ta rất nhiều điều bất ngờ và thú vị, mà ở đó đôi khi ta lại chưa kịp khám phá ra.